Iaa5.6.24
Bible. Gospels. Armenian
Գիրք Սրբոյ Աւետարանին Տեառն Մերոյ Փրկչին Յ[իսուս]ի Ք[րիստոս]ի Տպագրեցե[ա]լ ի Թուին Հայոց ռճլդ [1134] ի ժդ [14] Օգոստոսի Ամսոյն: Ի Հայրապետութե[ան] Սրբոյ Աթոռոյն Էջմիածնի Տեառն Եղիազարու Սրբազան Կաթուղիկոսին Հանուրց Հայկազունեաց. Արդեամբք եւ Գոյիւք Ագուլեցի Մարտիրոսի Որդի Ոսկանին.
Girk’ Srboy Awetaranin Tearn Meroy ew P’rkch’in Y[isus]i K’[ristos]i: Tpagrets’e[a]l i t’uin Hayots’ RCHLD [1134] i ZHD [14] Ogostosi Amsoyn : I Hayrapetut’e[an] Srboy At’oroyn Ejmiatsni Tearn Eghiazaru Srbazan Kat’ughikosin Hanurts’ Haykazuneats Ardeamk’ ew Goyiwk’ Agulets’i Martirosi Ordi Oskanin.
Girk’ Srboy Awetaranin Tearn Meroy ew P’rkch’in Y[isus]i K’[ristos]i: Tpagrets’e[a]l i t’uin Hayots’ RCHLD [1134] i ZHD [14] Ogostosi Amsoyn : I Hayrapetut’e[an] Srboy At’oroyn Ejmiatsni Tearn Eghiazaru Srbazan Kat’ughikosin Hanurts’ Haykazuneats Ardeamk’ ew Goyiwk’ Agulets’i Martirosi Ordi Oskanin.
In Venetia, : Appresso Michiel'Angelo Barboni., [14 August 1685]
[20], 430, [2] p. : ill. ; 18 cm. (4to)
In Armenian.
Printed at the press of Michele Angelo Barboni for Martiros Agulets’i, son of Oskan. Colophon is dated 1686.
Date on the title page is given at foot of printer statement in Armenian, according to the Armenian era.
Two preliminary blank leaves [ast.]1-2.
Text printed in two columns; main text is in 10pt bolorgir and 8pt for the annotations.
Woodcuts: title page border with Last Supper at head of title and printer's device above the imprint; 6 head-pieces for the Eusebian Canon Tables; 4 portraits of the Evangelists; 4 quarter page headpieces as title pages for each of the Gospels; arabesques in the outer and inner margins; bird capital letters.
Pagination in Armenian and Arabic numerals; signatures in Armenian numerals and Roman letters.
Signatures: [ast]² a-b⁴ A-3H⁴.
Voskanyan, 124
Eton College booklabel recording bequest to Eton by Manoug Parikian in 1988.
Later inscription in ink on p. [14]: «Յիշատակ է սուրբ աւետարանըս մականուն վարպետ Ծատուրին եւ որդի նորայ Մաթոսին է յիշատակ» ("The Holy Gospels is in memory of master nicknamed Tsatur and his son Mat'os in memorial").
Later inscription at foot of final page: «Յիշատակ է սուրբ աւետարանըս Յոհաանի որդի Ծատուրին եւ որդոյ Մաթոսին» ("The Holy Gospels are in memory of Yohan son of Tsatur and Mat’os").
Contemporary gold tooled calf over wooden boards; image of Crucifixion on the upper cover set in elaborately tooled diamond shape frame with sunrays emanating from the centre; lower cover with identical design having central image of the Blessed Virgin Mary holding the Child; tooled smooth spine; traces of studs and thongs, now missing.
Colophon inscription on final flyleaf: Աւարտեցաւ տպագրութիւն վայելչատիպ սրբոյ աւետարանիս, լաւ եւ յընտիր օրինակէ, յամի մարդեղութեան տեառն. ՌՈՁԶ [1686] եւ ի թուաբերութեան Հայոց ՌՃԼԵ [1135] ի ԺԴ [14] Մայիսի ամսոյն ի Վէնէտիկ քաղաքի, բազում երկամբք եւ աշխատանօք. [The printing of this beautiful Holy Gospels, from a good and choice copy, in the year of the Lord 1686, and of the A.E.1135,14th May in the city of Venice.]
Wanting two preliminary blank leaves.
On the verso of flyleaf facing title page, in pencil, an attempt to convert the Armenian dating to the Christian era :ռճլդ = 1000 + 100 + 30+4 = 1134 + 551 = 1685 A.D.
Parikian's bibliographical notes in pencil.
Acrostic poem on verso of endleaf, composed on 19 February 1757 by "Mesrop abeghay" (monk) from the province of Vaspurakan:
Ով եղբայր թէ կարդացօղ եսս լաւ ընդիր
Լաւ ընդիր էլի դասէդ յառաջ մատիր.
Ապա թէ գուլէ հայ ետ կացիր.
Նստի ի վայր եւ ունկն դիր:
Պղնձէ հացէ չի պանիր սորայ:
Պողբատ ատամ պիտ է որ կտրէ
մէկ կայ հազար կաժէ
հազար կայ որ մէկ չարժէ .
առանց վարպետ մարդ բան չասնէր .
թէ վարպետի ջան ս..երես.
հայ լօհմէմ հաց խալալ կուտես...
եւ Քրիստոսի մարդասիրին նմայ փառք
Թվին ՌՄԶին [1206] գրեցաւ Փետրվարի տասն եւ ինն[ 19] պատկեր աւուր չորեք շաբթի ձեռամբ ստրուկ անուն Մեսրոպ յաբեղայի ի գավառէն Վասպուրականի ոտանաւոր տաղիւ չափոյ.տեառն [….] եղբօրն իմոյ.
Bible. Gospels Armenian Early works to 1800.
Barboni, Michele Angelo printer.
Parikian, Manoug former owner.
Italy Venice.
arm
B43602