Iaa6.2.07
Bible. Armenian. Voskan
Ա[ստուա]ծաշունչ Հնոց եւ Նորոց Կտակարանաց ներ պարունակօղ շարակարգութեամբ նախնեացն մերոց եւ ճշմարտասիրաց թարգմանչաց:Իսկ զկնի հրամանաւ վեհափառին Տեառն Յակօբայ Հայոց Կաթուղիկոսի գլխակարգեալ եւ տնատեալ ըստ Դաղմատացւոյն .նաեւ զհամաձայնութի[ւն] հանուրց գրոց Ա[ստու]ծաշնչից ընդ իրեարս առընթեր կարդեալ ամենեցուն.նուաստի ումեմն բանի Տ[եառ]ն սպասաւորի Ոսկանի Երեւանեցւոյ
Astuatsashunch’ Hnots’ ew Norots’ Ktakaranats’ ner parunakogh sharakargut’eamb nakhneats’n merots’ ew chshmartasirats’ t’argmanch’ats: ...
Astuatsashunch’ Hnots’ ew Norots’ Ktakaranats’ ner parunakogh sharakargut’eamb nakhneats’n merots’ ew chshmartasirats’ t’argmanch’ats: ...
Յամստէրդամ : Ներ Տպարանում սրբոյն Էջմիածնի. եւ սրբոյն Սարգսի զօրավարի, ի Թուում փրկչին. 1666. Իսկ Հայոց ռճժե. նամսեանն մարտի մետասանի:
Yamsterdam [Amsterdam] : Srboyn Ejmiatsni ew Srboyn Sargsi Zoravari [Holy Ejmiatsin and Holy Sargis 'the General'], T’uin P’rkch’in 1666, isk Hayots' RCHZHE Marti metasani [In the year of the Lord 1666, and in the Armenian era 1115, March 11th].
Yamsterdam [Amsterdam] : Srboyn Ejmiatsni ew Srboyn Sargsi Zoravari [Holy Ejmiatsin and Holy Sargis 'the General'], T’uin P’rkch’in 1666, isk Hayots' RCHZHE Marti metasani [In the year of the Lord 1666, and in the Armenian era 1115, March 11th].
[4], 628, 176, 175-834 p. : ill. ; 26 cm. (4to)
In Armenian.
The first complete printed Armenian Bible. The Prayer of Manasseh, the 4th book of Esdras, and a large section of the Book of Ecclesiasticus contained in this edition were translated from the Latin Vulgate version by Oskan Erewants’i. This edition is based on a single manuscript dated A.D. 1295, now in the Institute of Ancient Manuscripts (Matenadaran MS.no.180).
Includes a poem by Het’um II (1263-1307), King of the Cilician kingdom of Armenia.
According to the colophon(pp.833-834) the printing was completed on 30 October 1668: "ժամանեցաք ողորմութ[եամ]բ նունոյ Տ[եառ]ն եւ Փրկչին Յի[սուսի] ,ներ թուոջն Ք[րիստոս]ի հազարորդի վեցհարիւրորդի վատսներորդիութերորդի յամսեանն հոկտեմբերի ,որոյ էին աւուրք երեքտասաներորդ:Իսկ ըստ մերոյս հազարորդի հարիւրորդի եօթնեւտասն երրորդի ներ նոյնում ամսում հոկտեմբերի երրորդի,իսկ ըստ հայոց ամսոյ հրոտից քսաներորդի հինգերորդի» [Arrived at the conclusion [of the printing] by the mercy of our Saviour Jesus, in the year of Christ 1668 on the 30th day of the month of October.and in our [Armenian era] 1117 [+551= 1668] in the same month of the 3rd of October, and according to the Armenian month of 25th of Hrot].
Pagination repeats pp. 175-176 in part 2.
Pagination and signatures in Arabic and Armenian numerals.
Title printed within ornate woodcut border in European style.
Illustrations: 160 woodcuts signed with monogram "CVS", i.e. Christoffel van Sichem, or "AD", i.e. Albrecht Dürer.
Woodcut ornaments: animal capitals; marginal decorations in the Armenian manuscript tradition.
Text set in 10pt bolorgir type, also notrgir (cursive) and uncials.
This edition was reprinted in Constantinople (1705), Venice (1733), St Petersburg (1817) and Serampore (1817).
See Nersessian, V. 'Printed editions of the Armenian Bible', in: The Bible in the Armenian tradition (London: British Library, 2001), pp. 31-35; see also special issue of Ejmiatsin, no. 11-12 (1966) dedicated to the 300th anniversary of the printing of the Oskanian Bible.
Nersessian, 27
Voskanyan, 58
Anasyan, 360-367
Meredith, M. Challenge and change : 100 books & manuscripts acquired by Eton College Library since 1965 (Eton, 2012), no. 15
Part of bequest to Eton College Library by Manoug Parikian in 1988.
Inscriptions in Armenian and Russian inside the front cover and front flyleaf: "Այս գիրս պատկանի Աղեքսանդր Յակոբին Աստրախանից" [This book belonged to Aghek’sandar Yakob from Astrakhan.]
Inscription on verso of front flyleaf: "1857 թիւ տեսանք ես կիրն որտին Յակօբ Աւետիչ Աւետիքն եւ շատ զարմացանք ի շատ տարիայ ես կիրը աբրէլ [In 1857 I Yakob son of Awetich’ Awetik’ saw this book and was surprised how long this book has survived’]
Inscription at foot of final p. 834: "Յիսուս Քրիստոսի ծառայ Աղամալս. ամէն: Գրեցաւ թվին փոքր ՂԸ Ովդան ԺԵ ումն վերջ: Գիրս գնայ ձեռս մնայ մարմինս փտի եւ հող դառնայ գիրս ձեզ յիշատակ մնայ Ամէն: Աստուած թիվն փոքր գրեցի վերոգրեալ թաղը :ՂԸ Ովդան ԻԵ եղումս ամենումն :Ով որ զիս ղայմալըս հիշին" [Servant of Jesus Christ, I Aghamals wrote this on the 15th of Ovdan in the small Armenian era of 98 [+1616= 1714] ...].
Inscription on endleaf: "Թուին Փոքր ՂԲ [82] [1698AD] Նիրհն ի[20] ուն օրն Ե[5] շ[աբա]թ Տէր Պետրոսին ախչիկ ելավ. Կնկեցինք Նիրհն ԻԹ[ 29] ուն անուն դրինք Եպրայքսեայ . կընքավորն Տէր Միքայէլն էր ով ոք որ ըզմեզ առաջի Ա[ ստուծո] յ յիշող լինի յինքն յիշեալ լինի առաջի Ա[ ստուծո]յ Ամէն" [In the small Armenian era of 82 [on the 20th of the month of Nirhn on Saturday the 5th, Ter Petros had a daughter. We baptised her on the 29th of Nirhan and named [her] Eprak’seay. The baptiser was Ter Mik’ayel. Whoever remembers us before God may he also be remembered before God Amen].
Contemporary 17th century Dutch gold-tooled calf over bevelled wooden boards, attributed to the Amsterdam binder Albertus Magnus; boards stamped with design of concentric decorative frames; gold-tooled oval centrepieces with image of the Crucifixion on upper board and image of the Assumption of the Virgin Mary on the lower board; rebacked in modern goatskin with five raised bands and gold-tooled roll decorations; brass furniture with clasp in twisted column design; gilt and gauffered text block edges. Such bindings were only provided for presentation copies like the one in B.N. res.A 2319 for King Louis XIV; see Wijnman, H.R. De Amsterdamsche boek-binder Albert Magnus (Oud Holland, 1937), p.237, no.1.
Housed in 20th century brown buckram and leather box with spine title "Vosgan's Bible, 1666".
Additional inscriptions in Armenian, in ink and pencil; copies of bird initials in pencil.
Parikian's bibliographical notes in pencil inside back board.
Parikian's bibliographical notes in pencil.
Parikian, Manoug former owner.
Sichem, Christophe van, 1581 - 1658 woodcutter.
Dürer, Albrecht, 1471 - 1528 illustrator.
Magnus, Albert, 1642 - 1689 bookbinder.
Hethum II, King of Armenia
Netherlands Amsterdam.
arm
B44381